በእንሰሳት እንስሳት ውስጥ የእግር እና የአፍ በሽታን መቆጣጠር

2024 ደራሲ ደራሲ: Daisy Haig | [email protected]. ለመጨረሻ ጊዜ የተሻሻለው: 2023-12-17 03:05

በእግር እና በአፍ በሽታ (ኤፍ.ዲ.ዲ.) በብዙ ሀገሮች የተንሰራፋ እና በጣም ከፍተኛ የፋይናንስ መጠን ያለው የምርት ኪሳራ የሚያስከትል ከፍተኛ የእንሰሳት በሽታ ተላላፊ በሽታ ነው ፡፡ በአውሮፓ ፣ በአፍሪካ እና በእስያ ከሚታዩት ብዙ ሰዎች ይልቅ ሁለቱን ዓለም አቀፍ ድንበሮች ብቻ መከታተል በመቻላችን በአብዛኛው በዩኤስዲኤ ጥብቅ የእንስሳት አስመጪ ህጎች እና በጂኦግራፊያዊ ዕድላችን ምክንያት አሜሪካ እ.ኤ.አ. ከ 1920 ዎቹ ጀምሮ የዚህ በሽታ ወረርሽኝ አልተከሰተም ፡፡ ይሁን እንጂ ይህ በሽታ አሁንም በሌሎች አገሮች ውስጥ በጣም ንቁ ነው ፡፡

ኤፍ.ዲ.ኤም በቫይረስ የተከሰተ ሲሆን አልፎ አልፎ ለሞት የሚዳርግ ነው ፡፡ የእሱ ውድመት በሚያስከትላቸው ቁስሎች ውጤት ነው-በከንፈር ፣ በድድ ፣ በእግር እና በጡት እጢ ላይ ያሉ አረፋዎች ፡፡ እነዚህ ቁስሎች በጣም የሚያሠቃዩ ናቸው እና የተጎዳው እንስሳ ለመንቀሳቀስ እና ለመመገብ ፈቃደኛ አይሆንም ፣ ስለሆነም ክብደት መቀነስ ያስከትላል ፡፡ ኤፍ.ዲ.ኤም ከ 1 እስከ 5 በመቶ ገደማ የሚደርስ የሞት መጠን አለው ፣ ግን የበሽታው መጠን ፣ የሕዝቡ አባላት የመያዝ እድሉ ወደ 100 በመቶ ይጠጋል ፡፡ ይህ ማለት አንድ ጊዜ በመንጋው ውስጥ ከሆነ እንደ ሰደድ እሳት ይሰራጫል ፡፡

ከብቶች ፣ አሳማዎች ፣ በጎች እና ፍየሎች ሁሉም ሊጎዱ የሚችሉ ሲሆን ቫይረሱ ከአንድ ዝርያ ወደ ሌላው ሊዘለል ይችላል ፡፡ ይህ በሽታ በእጆች ፣ በእግር እና በአፍ በሽታ (ኤች.ኤም.ኤም.ዲ.) ግራ ሊጋባ ይችላል ፡፡ ሰዎች ኤፍ ኤም ዲን መያዝ አይችሉም እንዲሁም እንስሳት ኤች.ኤም.ኤም.ዲ. እነሱ ሁለት የተለያዩ ቫይረሶች ናቸው ፡፡ ሆኖም ሰዎች ፣ እንዲሁም ፈረሶች ፣ ድመቶች ፣ ውሾች እና ወፎች ለኤፍዲዲ ሜካኒካዊ ቬክተር ሆነው ሊያገለግሉ ይችላሉ ፤ ይህም ቫይረሱን ከእርሻ ወደ እርሻ እናሰራጫለን ማለት ነው ፡፡ በበሽታው የተያዘ እንስሳ ካገገመ በኋላ የቫይረሱ ተሸካሚም ሊሆን ይችላል ፡፡

እንደ ዩኬ ፣ ቬትናም እና ቻይና ባሉ ሀገሮች ውስጥ በጣም የቅርብ ጊዜ ወረርሽኝዎች የተከሰቱት እንስሳት በተለምዶ ዶሮዎች በበሽታው ከተያዙ እንስሳት ውስጥ ስጋን የያዘ ከውጭ የሚመጣ ምግብ በአጋጣሚ ሲመገቡ ነው ፡፡ ኤፍ.ዲ.ዲ ቫይረስም በአፈር ፣ በደረቅ ሰገራ ቁሳቁስ እና በተራቆት ረዘም ላለ ጊዜ በሕይወት ለመኖር የተዋጣለት ነው ፡፡

እንደሚመለከቱት ፣ ኤፍኤምዲ ተንኮለኛ ፣ እጅግ በጣም ተንኮለኛ ነው ፡፡ የእሱ ክሊኒካዊ ምልክቶች እንደ ቬስኩላር ስቶቲቲስ ፣ የአሳማ ቬሴኩላር በሽታ ፣ ቬሴኩላር ኤክታማ እና ሌሎች ፊኛን የሚያመጡ በሽታዎች ካሉ ሌሎች ሊታወቁ ከሚችሉ በጣም ተላላፊ በሽታዎች ጋር በጣም ተመሳሳይ ናቸው ፣ እነዚህ ሁሉ ተቆጣጣሪዎችን በተረዳ ሁኔታ በጣም ያስደነግጣሉ ፡፡

ወረርሽኙ በሚከሰትበት ጊዜ የተለመደው እርምጃ ሁሉም በበሽታው የተያዙ እና የተጋለጡ እንስሳትን ማረድ ነው ፡፡ በሽታው ራሱ አልፎ አልፎ ለሞት የሚዳርግ በመሆኑ ይህ በተወሰነ ደረጃ የሚረብሽ ነው ፡፡ ሆኖም በከባድ ተላላፊነቱ እና ምርቱን በጅምላ ለማጣት ምክንያት በመሆኑ የጅምላ እርድ ስርጭቱን ለማስቆም እጅግ ቀልጣፋና ውጤታማ መንገድ ነው ፡፡

በ 2001 በኤፍ.ዲ.ዲ ወረርሽኝ መጀመሪያ ላይ በዩኬ ውስጥ እኖር ነበር ፡፡ የበለፀጉ እንስሳትን የሚቃጠሉ ግዙፍ ዋልታዎች እና በሰው ጫማ እንዳይሰራጭ ለመከላከል በሀገሪቱ የእርሻ መሬቶች ውስጥ ምን ያህል ቆንጆ የእግር ጉዞ መንገዶች እንደተዘጉ አስታውሳለሁ ፡፡ ለሰራሁበት እርሻም እንደፈራሁ አስታውሳለሁ ፡፡ እሱ የፈረስ እርሻ ነበር ፣ ግን እፍኝ በጎች ነበሯቸው ፡፡ በሁሉም የጎተራዎቹ በሮች ላይ የእግረኛ ማረፊያዎችን አኖሩ እና ወደ ውስጥ ስንገባ እና ስንወጣ በሻጭ ውሃ መቧጠጥ ነበረብን ፡፡ እንደ እድል ሆኖ ፣ አነስተኛ ክዋኔያቸው ደህና ሆኖ ቆይቷል ፣ ምንም እንኳን ሌሎች በመንገድ ላይ ብዙም ያልራቁ ቢሆኑም ፡፡ ሁሉም እርሻዎች የህዝብ ብዛት መኖር ነበረባቸው; ገበሬዎች መላ ኑሯቸውን አጥተዋል ፡፡ ለእንግሊዝ የግብርና ኢንዱስትሪ አውዳሚ እና ለመመልከት ልብ ሰባሪ ነበር ፡፡

ከአንድ ዓመት ገደማ በፊት ዩኤስዲኤ በአሜሪካ ምድር ላይ እንዲሠራ ለተፈቀደ የኤፍ ኤም ዲ ክትባት ቅድመ ሁኔታዊ ፈቃድ መስጠቱን አስታውቋል ፡፡ ከዚህ በፊት ሁሉም የኤፍ.ኤም.ዲ. ክትባቶች የቀጥታ የኤፍ ኤም ዲ ቫይረስ ይዘዋል ፡፡ አሜሪካ ከበሽታው ነፃ ስለሆነ አሜሪካ በዋናው ምድር ላይ በሚገኝ የማምረቻ ፋብሪካ ውስጥ የቀጥታ ቫይረስ መኖር ሊያስከትል የሚችለውን አደጋ አድናቂ አይደለችም (ኤፍ.ዲ.ዲ በኒው ዮርክ ግዛት በሚገኘው የውጭ እንስሳ በሽታ ላብራቶሪ ፕለም ደሴት ላይ ጥናት ተደርጓል). በተጨማሪም ፣ የቆዩ ክትባቶች የቀጥታ ቫይረስ ስለያዙ ፣ አንዳንድ ጊዜ በበሽታው የተያዙ እንስሳትን ፣ ተሸካሚ እንስሳትን እና ክትባቱን የተሰጡትን ለመለየት በጣም አስቸጋሪ ነበር - አንድ ሀገር በኢንፌክሽን ላይ በመመርኮዝ የህዝብ ብዛት ለመቀነስ እየሞከረ ከሆነ ወሳኝ መለያዎች ፡፡

ምንም እንኳን በአሁኑ ጊዜ በአሜሪካ ውስጥ አምራቾች ከብቶቻቸውን በኤፍዲዲ ላይ መከተብ መጀመር አስፈላጊ ባይሆንም ይህ አዲስ ክትባት እንደ ግኝት ተደርጎ ይወሰዳል ፡፡ እዚህ ወረርሽኝ በሚከሰትበት ጊዜ ከአሁን በኋላ በውጭ የክትባት አምራቾች ላይ ጥገኛ የመሆን ዕድልን ይሰጣታል እናም በባህር ማዶም ህይወትን የማዳን አቅም አለው ፡፡ በተጋላጭነት እና በክትባት ግራ መጋባት ምክንያት የሚጠፋ ሕይወት ፡፡

ዶክተር አና ኦብሪየን